Heeft u wel eens last gehad van droge of schrale lippen? Vast wel. Het geeft een beetje branderige, zeurende pijn. Vooral als het erger wordt en het gaat voelen alsof er scheurtjes in je lippen zitten of komen. Veel mensen die in een ziekenhuis terechtkomen hebben last van droge lippen. Ik zie het ook vaak bij mensen in verpleeghuizen. Als verpleegkundige in opleiding leerden wij vroeger veel aandacht te hebben voor ‘de kleine dingetjes’. Daar hoorden ook ‘droge lippen’ bij. Wij zorgden voor de lippen van mensen die dit zelf niet meer konden of niet meer zelf deden.
Nu kwam ik laatst op visite bij iemand in het ziekenhuis die zichtbaar last had van droge lippen. Zelf gebruik ik vaak lippenbalsem en ik had nog een nieuwe, niet gebruikte stift bij me. Ik gaf haar die stift en zij stiftte haar lippen. Op dat moment kwam er een verpleegkundige die zei: “Dat mag niet, want zuurstof en vaseline kunnen leiden tot brandwonden”. [ De patiënt in kwestie kreeg zuurstof via zo’n slangetje in de neus. ] Als alternatief noemde ze nog: “Op zuurtjes zuigen, zodat de lippen wat vochtiger worden”, waarna ze weer vertrok.
Maar, klopt dit allemaal wel? Kijk, daarvoor is Academische Verpleeg(t)huiszorg in het leven geroepen. Om vragen te stellen, juist ook over die alledaagse of ‘kleine dingetjes’. De volgende vragen kwamen bij mij op: Kan de combinatie zuurstof en vaseline tot brandwonden leiden? Zit er vaseline in mijn lippenbalsem? Welk alternatief is er eventueel?
Op mijn eerste vraag is het antwoord ‘Ja’. Volgens ‘Nursing’ van mei 2017: Normaalgesproken zal vaseline geen brandwonden veroorzaken. De temperatuur waarop vaseline spontaan ontbrandt is namelijk maar liefst 290 graden Celsius. Maar hoe hoger de zuurstofconcentratie is, hoe lager die grens ligt. Hoe groot het risico op spontane ontbranding bij zuurstoftherapie precies is, is moeilijk te zeggen. En ‘Hoewel brandwonden bij zuurstoftherapie uitzonderlijk zijn, komen ze toch te vaak voor. We moeten proberen de risico’s zo veel mogelijk te beperken.’
Voor de zekerheid is er dus een vaselineverbod bij zuurstof. Dat lijkt me verstandig. Echter in de meeste lippenbalsems zit helemaal geen vaseline. Ook niet in die van mij (en ook geen kankerverwekkende stoffen, maar dat is een ander onderwerp). Het bestaat uit cupuacuboter (een soort cacaoboter) en plantaardige oliën. Op internet lees ik echter dat het verbod zich ook uitstrekt naar alle vet- en oliesoorten. Vooral voor de zekerheid. Veel mensen die zuurstof krijgen hebben echter juist extra last van droge lippen. Het af en toe bevochtigen van de lippen, zoals via een zuurtje, maakt dit alleen maar erger. Een bruikbaar alternatief lijkt een vetvrije crème te zijn die bij de apotheek te krijgen is. Waarom wordt die in het ziekenhuis niet gebruikt? Waar is de aandacht voor de ‘kleine dingetjes’ gebleven? Of is dat te simpel voor de alom beoogde bijdrage aan ‘kwaliteit van leven’?
Lineke Verkooijen
Maar, klopt dit allemaal wel? Kijk, daarvoor is Academische Verpleeg(t)huiszorg in het leven geroepen. Om vragen te stellen, juist ook over die alledaagse of ‘kleine dingetjes’. De volgende vragen kwamen bij mij op: Kan de combinatie zuurstof en vaseline tot brandwonden leiden? Zit er vaseline in mijn lippenbalsem? Welk alternatief is er eventueel?
Op mijn eerste vraag is het antwoord ‘Ja’. Volgens ‘Nursing’ van mei 2017: Normaalgesproken zal vaseline geen brandwonden veroorzaken. De temperatuur waarop vaseline spontaan ontbrandt is namelijk maar liefst 290 graden Celsius. Maar hoe hoger de zuurstofconcentratie is, hoe lager die grens ligt. Hoe groot het risico op spontane ontbranding bij zuurstoftherapie precies is, is moeilijk te zeggen. En ‘Hoewel brandwonden bij zuurstoftherapie uitzonderlijk zijn, komen ze toch te vaak voor. We moeten proberen de risico’s zo veel mogelijk te beperken.’
Voor de zekerheid is er dus een vaselineverbod bij zuurstof. Dat lijkt me verstandig. Echter in de meeste lippenbalsems zit helemaal geen vaseline. Ook niet in die van mij (en ook geen kankerverwekkende stoffen, maar dat is een ander onderwerp). Het bestaat uit cupuacuboter (een soort cacaoboter) en plantaardige oliën. Op internet lees ik echter dat het verbod zich ook uitstrekt naar alle vet- en oliesoorten. Vooral voor de zekerheid. Veel mensen die zuurstof krijgen hebben echter juist extra last van droge lippen. Het af en toe bevochtigen van de lippen, zoals via een zuurtje, maakt dit alleen maar erger. Een bruikbaar alternatief lijkt een vetvrije crème te zijn die bij de apotheek te krijgen is. Waarom wordt die in het ziekenhuis niet gebruikt? Waar is de aandacht voor de ‘kleine dingetjes’ gebleven? Of is dat te simpel voor de alom beoogde bijdrage aan ‘kwaliteit van leven’?
Lineke Verkooijen
