Dit wordt een beetje een rare blog. Ik ga namelijk vertellen hoe het volgens mij moet met de zorg in Nederland. Alhoewel, een blog hoort informatief en inspirerend te zijn, lees ik op internet. Dus misschien past het toch wel om gewoon te vertellen hoe ik denk dat het moet.
Om te beginnen moeten we stoppen met het woord ‘zorg’ overal op te plakken. Alles heet tegenwoordig ‘zorg’, zeker als het over de gezondheidszorg gaat. Bij zorg denk ik, als verpleegkundige (of eigenlijk noem ik me liever een verzorgkundige), onmiddellijk aan het verzorgen van mensen. Dus bijvoorbeeld aan helpen met wassen, aankleden, eten, drinken en sociale contacten leggen en onderhouden. Dus al die dingen die mensen normaal gesproken zelf doen, maar waar wij als verpleegkundigen of verzorgkundigen het tijdelijk of blijvend van hen overnemen. Dat is voor mij zorg.
Vraag je het aan een fysiotherapeut, dan krijg je een heel ander antwoord. Een psycholoog geeft weer een ander antwoord en een arts zegt weer wat anders. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Gevolg hiervan is dat een groep mensen het over zorg kan hebben, terwijl iedere aanwezige daarbij een ander beeld voor ogen heeft. Natuurlijk wordt dit probleem wel ervaren. Er zijn niet voor niets allerlei bijvoeglijke naamwoorden om toch enig verschil te duiden; langdurige, specialistische, niet complexe, ouderen, et cetera. Echter, dat maakt in mijn opvatting de spraakverwarring alleen maar groter.
Zo kom ik ook het woord ‘passende zorg’ tegen in relatie tot het bestrijden van de huidige problemen in de zorgsector. De kern hiervan, niet verbeteren wat er al is, maar anders doen, is mij uit het hart gegrepen, want zoals Einstein al zei: ‘We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them’.
En welke problemen moet passende zorg oplossen? Antwoord: De stijgende kosten en het gebrek aan personeel, waardoor de toegankelijkheid van de zorg op de middellange en lange termijn onder druk komt te staan. Dat zijn absoluut serieuze problemen.
Passende zorg kent 4 principes: het is (1) waardegedreven, (2) komt samen met de cliënt tot stand, (3) wordt zo dicht mogelijk bij de cliënt georganiseerd. Tot nu toe heel herkenbaar. Maar ook: (4) zet in op gezondheid en niet op ziekte, want veel ziekten kunnen worden voorkomen of uitgesteld door een gezonde leefstijl of door preventie-interventies.
En weer vallen de mensen met een chronische ziekte of beperking, die dagelijks mijn type zorg (verzorgkundige zorg) nodig hebben, buiten het denken. En hierin ligt nu juist het fundament van Zorg! De oudste zorg betreft het tijdelijk of blijvend overnemen van die dingen die mensen normaal gesproken zelf doen. Eerst deden vrouwen dat vooral vanuit hun rol. Zoals mannen jaagden en verzamelden. Later werden beide bezigheden meer en meer geprofessionaliseerd tot in onze geciviliseerde samenleving.
Dus wat moet er gebeuren om het kind niet met het badwater weg te gooien? Onderscheid zorg voortaan in: 1. Verzorgkunde en 2. Behandelkunde, dus in 1. het tijdelijk of blijvend overnemen van die dingen die mensen normaal gesproken zelf doen en 2. het voorkomen, herstellen en/of onderhoud van ziekte of gezondheid.
Dan kunnen we ook eindelijk echt ‘anders gaan doen’.
Lineke Verkooijen
Vraag je het aan een fysiotherapeut, dan krijg je een heel ander antwoord. Een psycholoog geeft weer een ander antwoord en een arts zegt weer wat anders. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Gevolg hiervan is dat een groep mensen het over zorg kan hebben, terwijl iedere aanwezige daarbij een ander beeld voor ogen heeft. Natuurlijk wordt dit probleem wel ervaren. Er zijn niet voor niets allerlei bijvoeglijke naamwoorden om toch enig verschil te duiden; langdurige, specialistische, niet complexe, ouderen, et cetera. Echter, dat maakt in mijn opvatting de spraakverwarring alleen maar groter.
Zo kom ik ook het woord ‘passende zorg’ tegen in relatie tot het bestrijden van de huidige problemen in de zorgsector. De kern hiervan, niet verbeteren wat er al is, maar anders doen, is mij uit het hart gegrepen, want zoals Einstein al zei: ‘We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them’.
En welke problemen moet passende zorg oplossen? Antwoord: De stijgende kosten en het gebrek aan personeel, waardoor de toegankelijkheid van de zorg op de middellange en lange termijn onder druk komt te staan. Dat zijn absoluut serieuze problemen.
Passende zorg kent 4 principes: het is (1) waardegedreven, (2) komt samen met de cliënt tot stand, (3) wordt zo dicht mogelijk bij de cliënt georganiseerd. Tot nu toe heel herkenbaar. Maar ook: (4) zet in op gezondheid en niet op ziekte, want veel ziekten kunnen worden voorkomen of uitgesteld door een gezonde leefstijl of door preventie-interventies.
En weer vallen de mensen met een chronische ziekte of beperking, die dagelijks mijn type zorg (verzorgkundige zorg) nodig hebben, buiten het denken. En hierin ligt nu juist het fundament van Zorg! De oudste zorg betreft het tijdelijk of blijvend overnemen van die dingen die mensen normaal gesproken zelf doen. Eerst deden vrouwen dat vooral vanuit hun rol. Zoals mannen jaagden en verzamelden. Later werden beide bezigheden meer en meer geprofessionaliseerd tot in onze geciviliseerde samenleving.
Dus wat moet er gebeuren om het kind niet met het badwater weg te gooien? Onderscheid zorg voortaan in: 1. Verzorgkunde en 2. Behandelkunde, dus in 1. het tijdelijk of blijvend overnemen van die dingen die mensen normaal gesproken zelf doen en 2. het voorkomen, herstellen en/of onderhoud van ziekte of gezondheid.
Dan kunnen we ook eindelijk echt ‘anders gaan doen’.
Lineke Verkooijen
